CÔNG ƯỚC
QUỐC TẾ VỀ NHỮNG QUYỀN KINH TẾ,
XÃ HỘI VÀ VĂN HÓA (1966)
Lời Mở Đầu
Các Quốc Gia Hội Viên ký
kết Công Ước này:
Xét rằng, chiếu theo những nguyên
tắc công bố trong Hiến Chương Liên
Hiệp Quốc, việc thừa nhận phẩm giá
bẩm sinh và những quyền bình đẳng và
bất khả chuyển nhượng của tất
cả các phần tử trong đại gia đình nhân
loại là nền móng của tự do, công lý và hoà
bình thế giới.
Nhìn nhận rằng những
quyền này xuất phát từ phẩm giá bẩm
sinh của con người.
Nhìn nhận rằng, chiếu theo Tuyên
Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền, lý tưởng
về một con người tự do được
giải phóng khỏi sự sợ hãi và khốn cùng,
chỉ có thể đạt được nếu
hội đủ những điều kiện
thuận tiện để con người được
hưởng những quyền kinh tế, xã hội và
văn hoá, cũng như những quyền dân sự
và chính trị.
Xét rằng nghiã vụ của các
quốc gia hội viên theo Hiến Chương Liên
Hiệp Quốc là phát huy sự tôn trọng và
thực thi trên toàn cầu những nhân quyền và
những quyền tự do của con người.
Nhận định rằng con người
có nghiã vụ đối với những người
khác cũng như đối với cộng đồng,
nên có trách nhiệm phải phát huy và tôn trọng
những quyền được nhìn nhận trong Công
Ước này.
Đồng chấp thuận những
điều khoản sau đây:
PHẦN I
Điều 1:
- Các dân tộc đều có
quyền tự quyết. Chiếu theo quyền này,
họ được tự do quyết định
về chế độ chính trị và tự do theo
đuổi đường hướng phát
triển kinh tế, xã hội và văn hoá.
- Để đạt được
mục tiêu này, các dân tộc có quyền tự do
sử dụng các nguồn lợi thiên nhiên của
mình, miễn là không vi phạm những nghiã vụ
phát sinh từ sự hợp tác quốc tế
về kinh tế, đặt căn bản trên
quyền lợi hỗ tương và luật pháp
quốc tế. Trong mọi trường hợp các
phương tiện sinh sống của nghiệp
đoàn không thể bị tước đoạt.
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này, kể cả những quốc
gia có trách nhiệm bảo hộ hay giám hộ các
lãnh thổ khác, phải tôn trọng và xúc tiến
việc thực thi quyền dân tộc tự
quyết chiếu theo các điều khoản
của Hiến Chương Liên Hiệp Quốc.
PHẦN II
Điều 2:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này cam kết, sẽ tự mình và
do sự tương trợ và hợp tác quốc
tế, đặc biệt về kinh tế và
kỹ thuật, ban hành những biện pháp tận
dụng những nguồn lợi quốc gia vào
mục đích thực thi lũy tiến và đầy
đủ những quyền được nhìn
nhận trong Công Ước này bằng những phương
pháp thích nghi, đặc biệt là bằng việc
ban hành các đạo luật.
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này cam kết bảo đảm
thực thi các quyền liệt kê trong Công Ước
này không phân biệt chủng tộc, mầu da, nam
nữ, ngôn ngữ, tôn giáo, chính kiến hay quan
niệm, nguồn gốc quốc gia hay xã hội, tài
sản, dòng dõi hay bất cứ thân trạng nào khác.
- Trong chiều hướng tôn
trọng nhân quyền và căn cứ vào khả năng
kinh tế trong nước, các quốc gia đang phát
triển có thể ấn định những
quyền kinh tế nào trong Công Ước này
sẽ được bảo đảm áp dụng
cho những người không có tư cách công dân.
Điều 3:Các
quốc gia hội viên ký kết Công Ước này
cam kết bảo đảm quyền bình đẳng
nam nữ trong việc hành xử những quyền
kinh tế, xã hội và văn hoá liệt kê trong Công
Ước này.
Điều 4:Các
quốc gia hội viên ký kết Công Ước này
nhìn nhận rằng, về việc hành xử
những quyền ghi trong Công Ước, họ
chỉ có thể ấn định các giới
hạn luật định phù hợp với bản
chất của những quyền này và chỉ
nhằm mục đích phát huy sự an lạc chung
trong một xã hội dân chủ.
Điều 5:
- Không một quốc gia, một phe nhóm
hay một cá nhân nào có quyền giải thích các
điều khoản trong Công Ước này để
cho phép họ hoạt động hay làm những hành
vi nhằm tiêu diệt những quyền tự do
đã được Công Ước thừa
nhận, hoặc để giới hạn những
quyền tự do này quá mức ấn định
trong Công Ước.
- Các quốc gia nào đã thừa
nhận một số nhân quyền căn bản
trong luật pháp quốc gia, công ước, quy
chế hay tục lệ, sẽ không được
quyền giới hạn hay đình chỉ thi hành các
nhân quyền căn bản đó, viện cớ
rằng Công Ước này không thừa nhận
những nhân quyền đó, hay chỉ thừa
nhận trong một phạm vi hạn hẹp hơn.
PHẦN III
Điều 6:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này thừa nhận cho mọi người
quyền làm việc và cam kết sẽ ban hành
những biện pháp để bảo đảm
quyền này. Quyền làm việc bao gồm
quyền co cơ hội sinh sống nhờ công
việc, quyền tự do nhận việc hay
lựa chọn việc làm.
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này sẽ ban hành những biện pháp
để thực thi đầy đủ quyền
làm việc, như những chương trình
huấn luyện, hướng dẫn kỹ
thuật và hướng nghiệp, những chính sách
và kỹ thuật để phát triển đều
đặn về kinh tế, xã hội và văn hoá,
cùng sự toàn dụng nhân công vào việc sản
xuất trong điều kiện những quyền
tự do chính trị và kinh tế căn bản
của con người được bảo đảm.
Điều 7:
Các
quốc gia hội viên ký kết Công Ước này
nhìn nhận cho mọi người quyền được
hưởng những điều kiện làm việc
công bằng và thuận lợi, đặc biệt
với những bảo đảm sau đây:
- Về việc trả lương
cho các công nhân, tối thiểu phải có:
- Tiền lương tương
xứng và công bằng cho các công việc có giá
trị ngang nhau không phân biệt đối
xử. Đặc biệt phụ nữ
được bảo đảm có những
điều kiện làm việc tương
xứng như nam giới, làm việc ngang nhau
được trả lương ngang nhau.
- Một mức sống xứng
đáng cho bản thân và gia đình phù hợp
với những điều khoản của Công
Ước này.
- Có điều kiện làm việc
an toàn và không hại đến sức khoẻ.
- Có cơ hội thăng tiến
đồng đều cho mọi người và
chỉ căn cứ vào thâm niên và khả năng.
- Có quyền nghỉ ngơi và
giải trí; được ấn định
hợp lý số giờ làm việc, kể cả
những ngày nghỉ định kỳ có trả
lương và những ngày nghỉ lễ có
trả lương.
Điều 8:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này cam kết bảo đảm:
- Quyền tự do thành lập
nghiệp đoàn và tham gia nghiệp đoàn (theo
nội quy và điều lệ), để
bảo vệ và gia tăng quyền lợi kinh
tế và xã hội của mình. Sự hành
xử quyền này chỉ có thể bị
giới hạn theo luật, vì nhu cầu sinh
hoạt trong một xã hội dân chủ để
bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự công
cộng, hay sự hành xử quyền tự do
của người khác.
- Quyền của các nghiệp
đoàn được kết hợp thành các
tổng liên đoàn quốc gia, và từ đó
thành lập hay gia nhập các tổ chức
tổng liên đoàn quốc tế.
- Các nghiệp đoàn được
quyền tự do hoạt động và chỉ có
thể bị giới hạn theo luật, vi nhu
cầu sinh hoạt trong một xã hội dân
chủ để bảo vệ an ninh quốc gia,
trật tự công cộng, hay sự hành xử
quyền tự do của những người khác.
- Quyền đình công được
hành xử theo luật quốc gia.
- Điều luật này không có tác
dụng ngăn cấm việc ban hành các giới
hạn luật định liên quan đến
sự hành xử những quyền này của các
giới quân nhân, cảnh sát và công chức
quốc gia.
- Điều luật này không có
hiệu lực cho phép các quốc gia hội viên ký
kết Công Ước Lao Động Quốc Tế
năm 1948 về Quyền Tự do Lập Hội và
Bảo Vệ Quyền Lập Hội được
ban hành những đạo luật có tác dụng vi
phạm những bảo đảm ghi trong Công Ước
Lao Động Quốc Tế.
Điều 9: Các
quốc gia hội viên ký kết Công Ước này
thừa nhận quyền của mọi người
được hưởng an sinh xã hội và
bảo hiểm xã hội.
Điều 10: Các
quốc gia hội viên ký kết Công Ước này
nhìn nhận rằng:
- Vì gia đình là đơn vị
tự nhiên và căn bản trong xã hội nên
phải được bảo vệ và hỗ
trợ mạnh mẽ nhất, đặc biệt
trong giai đoạn thành lập và trong khi thi hành
nghiã vụ chăm sóc và giáo dục các trẻ
em. Hôn thú được thành lập do sự
ưng thuận tự do của những người
kết hôn.
- Xã hội phải đặc
biệt giúp đỡ các sản phụ trong
một thời gian hợp lý trước và sau khi
sinh nở. Trong thời gian này, các bà mẹ đi
làm được nghỉ phép có trả lương
hay được hưởng trợ cấp an
sinh xã hội cần thiết.
- Quốc gia phải ban hành những
biện pháp đặc biệt để bảo
vệ và hỗ trợ các trẻ em và thiếu niên
không phân biệt tình trạng phụ hệ hay
bất cứ thân trạng nào khác. Trẻ em và
thiếu niên phải được bảo vệ
chống mọi hình thức bóc lột về kinh
tế và xã hội. Các thiếu niên không
được tuyển dụng vào các công
việc nguy hiểm đến đời sống
hay phương hại đến đạo lý,
sức khỏe hay đến sự phát triển bình
thường của tuổi trẻ. Vi phạm
điều này phải bị truy tố theo
luật. Quốc gia cũng phải ấn định
số tuổi tối thiểu cho các thiếu niên
làm việc lao động có trả lương.
Tuyển dụng các thiếu niên dưới
tuổi luật định phải bị cấm
chỉ và truy tố theo luật.
Điều 11:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này thừa nhận cho mọi người
quyền được hưởng một mức
sống khả quan cho bản thân và gia đình,
đủ cơm ăn, áo mặc và nhà ở.
Mức sống này phải được nâng cao liên
tục. Các quốc gia hội viên kết ước
sẽ ban hành những biện pháp thích nghi để
quyền này được thực hiện, ý
thức rằng sự hợp tác quốc tế trên
căn bản tự nguyện giữ vai trò
thiết yếu trong việc này.
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này thừa nhận cho mọi người
quyền căn bản được giải thoát
khỏi sự đói khổ, và cam kết sẽ
ban hành những biện pháp do quốc gia và do
sự hợp tác quốc tế, để thực
hiện những chương trình đặc
biệt cần thiết như:
- Cải tiến những phương
pháp sản xuất, tồn trữ và phân
phối thực phẩm bằng cách tận
dụng các kiến thức khoa học kỹ
thuật, phổ biến các kiến thức
về dinh dưỡng, phát triển hay canh tân nông
nghiệp để đạt được năng
suất tối đa về phát triển và
sử dụng tài nguyên thiên nhiên.
- Trên phạm vi toàn cầu,
phải tiến tới sự phân phối công
bằng và hợp lý các thực phẩm trên
thế giới tùy theo khả năng của các
quốc gia xuất cảng thực phẩm và nhu
cầu của các quốc gia nhập cảng
thực phẩm.
Điều 12:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này thừa nhận cho mọi người
quyền được hưởng tiêu chuẩn
cao nhất về sức khỏe thể chất và
tâm thần.
- Để quyền này được
thực thi đầy đủ, các quốc gia
hội viên ký kết Công Ước này sẽ ban hành
những biện pháp cần thiết sau đây:
- Giảm bớt tỷ lệ
tử vong của thai nhi và hài nhi, bảo vệ
sức khỏe và sự phát triển của
trẻ em.
- Cải thiện những điều
kiện vệ sinh trong môi trường sinh thái và
môi trường kỹ nghệ.
- Ngăn ngừa, điều
trị và kiểm soát các bệnh dịch, các
bệnh đặc biệt tại một địa
phương hay tại một loại nghề
nghiệp, cũng như các bệnh khác.
- Tạo điều kiện để
bảo đảm việc cung cấp các dịch
vụ y tế và chăm sóc bệnh nhân khi đau
yếu.
Điều 13:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này thừa nhận cho mọi người
quyền được hưởng giáo dục. Giáo
dục phải nhằm phát huy đầy đủ
nhân cách và nhân phẩm, tăng cường sự
tôn trọng nhân quyền và những quyền
tự do căn bản; cho mọi người
được thực sự tham gia sinh hoạt
trong một xã hội tự do, đề cao sự
thông cảm, bao dung và hữu nghị giữa các
quốc gia, các cộng đồng sắc tộc,
chủng tộc hay tôn giáo, và yểm trợ các
hoạt động của Liên Hiệp Quốc trong
việc duy trì hoà bình.
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này nhìn nhận rằng, đường
hướng sau đây sẽ giúp vào việc
thực hiện đầy đủ quyền giáo
dục:
- Giáo dục tiểu học
phải có tính cách cưỡng bách và miễn
phí cho tất cả mọi người.
- Giáo dục trung học kể
cả các ngành phổ thông, kỹ thuật và hướng
nghiệp phải được phổ cập
cho tất cả mọi người bằng
những phương pháp thích nghi và đặc
biệt phải tiến dần đến
miễn phí.
- Giáo dục đại học
phải được phổ cập bình đẳng
cho mọi sinh viên bằng những phương
pháp thích nghi, căn cứ vào khả năng, và
đặc biệt phải tiến dần đến
miễn phí.
- Giáo dục căn bản tráng niên
được khuyến khích và tăng cường
tối đa cho những người chưa
tốt nghiệp tiểu học.
- Hệ thống giáo dục các
cấp phải được tích cực phát
triển, hệ thống học bổng tu
nghiệp phải được thiết lập
và điều kiện vật chất của các
nhân viên giảng huấn phải được
cải thiện liên tục.
- Các quốc gia hội viên ký
kết Công Ước này cam kết tôn trọng
quyền tự do của phụ huynh học sinh
hay người giám hộ, được
lựa chọn trường cho con em ngoài hệ
thống giáo dục công lập, nếu trường
này hội đủ những tiêu chuẩn giáo
dục tối thiểu do quốc gia ấn định.
Các phụ huynh hay người giám hộ cũng
được quyền phụ trách về giáo
dục tôn giáo và đạo lý cho con em theo tín
ngưỡng của họ.
- Điều luật này không có tác
dung can thiệp vào quyền tự do của các cá
nhân hay tổ chức trong việc thiết lập và
điều hành các định chế giáo dục tư
thục với điều kiện cùng theo đuổi
những mục tiêu giáo dục nêu ở khoản 1
điều này, và nếu hội đủ tiêu
chuẩn giáo dục tối thiểu do quốc gia
ấn định.
Điều 14: Trong
thời gian ký kết hay gia nhập Công Ước này,
nếu các quốc gia hội viên nào chưa tổ
chức được hệ thống tiểu
học cưỡng bách và miễn phí trong quản
hạt quốc gia (hay trong các lãnh thổ mà họ
bảo hộ hay giám hộ), họ cam kết sẽ
thiết lập trong vòng 2 năm một chương
trình hành động với đầy đủ chi
tiết để tuần tự ban hành trong một
thời gian hợp lý có ghi rõ trong chương trình,
một hệ thống giáo dục cưỡng bách và
miễn phí cho tất cả các học sinh tiểu
học
Điều 15:
- Các quốc gia hội viên ký kết
Công Ước này thừa nhận quyền của
mọi người:
- Được tham gia vào đời
sống văn hoá;
- Được hưởng các
lợi ích của những tiến bộ và sáng
chế khoa học.
- Được bảo vệ
những quyền lợi tinh thần và vật
chất phát sinh từ những sản phẩm
khoa học, văn học hay nghệ thuật
của mình.
- Để thực thi đầy
đủ quyền này, các quốc gia hội viên
ký kết Công Ước này cam kết sẽ ban hành
những biện pháp cần thiết trong việc
bảo tồn, phát triển và phổ biến khoa
học và văn hoá.
- Các quốc gia hội viên ký
kết Công Ước này cam kết tôn trọng
quyền tự do cần thiết cho việc nghiên
cứu khoa học và sáng tạo văn học
nghệ thuật.
- Các quốc gia hội viên ký
kết Công Ước này ghi nhận những
lợi ích trong việc khuyến khích và phát
triển những liên lạc và hợp tác
quốc tế trên lãnh vực khoa học và văn
hoá.
(Với sự tu chính
của Ủy Ban Phối Hợp Mạng Lưới
Nhân Quyền Việt Nam)
Về đầu bài
|
[Tiếng
Anh]
Lời giới
thiệu
Lời nói đầu
Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân
Quyền
Quyền Dân Sự, và Chính
Trị
Quyền Kinh Tế, Xã Hội, và
Văn Hóa
Phần Diễn Giải
Nhân Quyền Bậc 1
Nhân Quyền Bậc 2
Quyền An Cư
Quyền Lạc
Nghiệp
Nhân Quyền Bậc 3
Phụ Đính 1
|