Phóng sự tại Quốc hội EU: Nghị Quyết về Tự do Ngôn luận tại Việt Nam
RFA
- 2017-12-15
Ỷ Lan, thông tín
viên RFA
Vào đúng 12 giờ trưa ngày 14 tháng 12, Quốc hội Châu Âu ở thành phố
Strasbourg miền Đông Bắc Pháp, thông qua Nghị quyết về Tự do Ngôn
luận tại Việt Nam, đặc biệt đưa ra trường hợp Nguyễn Văn Hoá, người
tù vừa lănh án 7 năm tù giam hôm 27 tháng 11 vừa qua.
Thông qua với đa số tuyệt đối
Nghị quyết được
thông qua với đa số tuyệt đối với sự hậu thuẫn của các nhóm chính
trị tại Quốc hội, như Đảng Bảo thủ và Cải cách Châu Âu (ECR), Liên
minh Tự do và Dân chủ Châu Âu (ALDE), Đảng B́nh dân Châu Âu (PPE),
Đảng Tự do Dân chủ Châu Âu (EFDD) . Tại cuộc thảo luận, 14 Dân biểu
đại diện tất cả các nhóm chính trị kể cả nhóm cực tả Thống nhất Tả
phái Châu Âu và Tả Xanh Bắc Âu (GUE) đă lên tiếng bày tỏ quan điểm
hậu thuẫn Nghị quyết.
Không một Dân biểu nào cất tiếng bênh vực cho Việt Nam trong cuộc
thảo luận, trước khi Nghị quyết thông qua.
T́nh trạng nhân quyền tại Việt Nam không đươc thưc hiện mà ngày càng
xấu hơn. Với con số công dân Việt Nam bị giam, bị bắt, và bị kết án
v́ biểu ṭ ư kiến họ ngày càng tăng.
Một Nghị quyết có tính quyết liệt tố cáo án tù bất công 7 năm tù
giam vừa giáng xuống cho blogger 22 tuổi, Nguyễn Văn Hoá, xử kín và
mất quyền bào chữa. Nghị quyết lấy làm tiếc v́ anh Hoá bị kết tội
“tuyên truyền chống phá Nhà nước Xă hội Chủ nghĩa Việt Nam” (Điều 88
trong Bộ Luật H́nh sự) trong khi Hoá chỉ “phổ biến thông tin trên
trực tuyến, kể cả Video, về thảm trạng môi sinh do công ty Formosa,
một hăng chế thép Đài Loan, gây ra tại Hà Tĩnh hồi tháng Tư năm
2016, thải chất độc công nghệ ra biển, gây nhiễm độc suốt 200 cây số
biển bốn tỉnh miền Trung, ảnh hưởng trầm trọng sức khoẻ ngư dân Việt
Nam.”
Nghị quyết cũng nêu lên trường hợp của blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc
Quỳnh, bị kết án 10 năm tù, chiếu Điều 88 trong Bộ Luật H́nh sự, v́
Mẹ Nấm “đă viết những bài phê phán hậu quả thảm trạng sinh thái,
chính trị, và nạn tù nhân chết trong đồn Công an khi bị tạm giam.”
Một chuỗi vi phạm nhân quyền khác được nêu qua Nghị quyết như:
- Thiếu tự do báo chí – Việt Nam được khai rơ là quốc gia không có
báo chí hay truyền thông tư nhân, đứng vào hạng chót trên bảng vị tự
do báo chí theo tổ chức Kư giả Không biên giới (thứ 175 trên 180
quốc gia);
- Hạn chế pháp lư, qua các Luật Tiếp cận Thông tin, Quy định cấm
biểu t́nh trước các toà án khi phiên xử đang xẩy ra, Luật Tín ngưỡng
và Tôn giáo, toàn những luật vi phạm tiêu chuẩn luật pháp nhân quyền
quốc tế;
- Vi pham quyền tự do tôn giáo, đặc biệt đối với những tôn giáo
không được Nhà nước thừa nhận, Nghị quyết ân hận rằng các thành viên
thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, cũng như Cộng đồng
Người Thượng thiểu số “tiếp tục bị đàn áp tôn giáo nghiêm trọng”.
Quan tâm Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất
Nghị quyết vừa thông qua, bước khỏi hội trường, Nữ Dân biểu Soraya
Post, người Thuỵ Điển, vừa có chuyến viếng thăm Việt Nam hồi tháng 2
vừa qua trong Phái đoàn Quốc hội Châu Âu đến điều tra t́nh trạng
nhân quyền, bà cũng là một trong những Dân biểu chấp bút bản dự thảo
Nghị quyết, tiết lộ với Ỷ Lan rằng bà rất quan tâm tới thảm trạng
của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, đặc biệt đối với Đức
Tăng Thống Thích Quảng Độ, bà nói:
“Tôi đă rất muốn nói lên sự quan tâm của tôi đối vị Cao tăng Phật
giáo Thích Quảng Độ. Lúc tới Việt Nam tôi yêu cầu được viếng thăm
Ngài, nhưng chuyện không thể thực hiện. Ngài trải qua biết bao chục
năm trường bị cấm cố. Ngài chẳng làm chi nguy hại, đơn giản Ngài chỉ
là một Tăng sĩ.”
Bài phát biểu của bà được hội trường vỗ tay nhiệt liệt. Bà nói:
“Ở Việt Nam cũng như khắp nơi trên thế giới, người hoạt động bảo vệ
nhân quyền đang phải đối diện với sự áp đè kinh khủng cho sự kiên
cường của họ. Thực tế, là nhân quyền trong toàn cảnh đang phải đối
diện với sự áp đè kinh khủng của nền tộc tài toàn trị, phát xít và
những diễn viên chính trị chẳng coi trọng chi dân chủ và quyền tự
do.
Chúng ta, những người làm chính trị, chúng ta cần hành động. Chúng
ta nhất quyết như thế. Nhưng nên nhớ cho rằng, làm cho nhân quyền
sống dậy chính là các xă hội dân sự, những người hoạt động bảo vệ
nhân quyền trong vùng – những kẻ đang đối diện với thực tế. Chỉ v́
làm những công việc đơn giản, các nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền,
nhà báo, bloggers, nhà văn và nhà hoạt động đă bị liên tiếp tấn
công, liên tiếp bắt bớ. Hơn 100 người Việt như thế đang đứng sau
chấn song nhà tù v́ niềm tin chính trị và tôn giáo của họ.
Chúng tôi kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam hăy thả họ ra.
Các nhà hoạt động bảo vệ nhân quyền trong thế giới đang chờ đợi Quốc
hội Châu Âu đứng lên cạnh họ, trong công tác của họ, và yêu sách
những chế độ như Việt Nam ngưng ngay tức khắc việc sách nhiễu những
ai đang chiến đấu cho công lư.”
Nữ Dân biểu Andrikiene, người Lithuana, cùng quan điểm, nói tiếp:
Lúc tới Việt Nam tôi yêu cầu được viếng thăm Ngài, nhưng chuyện
không thể thực hiện. Ngài trải qua biết bao chục năm trường bị cấm
cố. Ngài chẳng làm chi nguy hại, đơn giản Ngài chỉ là một Tăng sĩ.
-DB. Soraya Post
“T́nh trạng nhân quyền tại Việt Nam không đươc thưc hiện mà ngày
càng xấu hơn. Với con số công dân Việt Nam bị giam, bị bắt, và bị
kết án v́ biểu ṭ ư kiến họ ngày càng tăng. Một hoàn cảnh như thế,
cùng những hạn chế nhà cầm quyền giăng ra, chúng ta không thể nào
chấp nhận được nữa. Tôi yêu cầu chính phủ Việt Nam trả tự do cho tất
cả tù nhân chính trị và những người bị giam giữ. Sẽ không thể nào có
được mối quan hệ gắn bó giữa Liên Âu và Việt Nam khi chưa có sự tôn
trọng các quyền cơ bản tại Việt Nam.”
Bản Nghị quyết của Quốc hội Châu Âu không quên nhắc tới những điểm
mơ hồ trong Bộ Luật h́nh sư Việt Nam khi bắt giam những nhà hoạt
động nhân quyền. Nữ Dân biểu Neena Gill, người Vương quốc Anh phát
biểu:
“Tại Quốc hội này tôi từng nhấn mạnh mối liên hệ quan trọng và chặt
chẽ với Việt Nam. Nhưng trong cương vị người hậu thuẫn mạnh mẽ mối
quan hê này, tôi thực sự quan ngại trầm trọng cho sự xấu đi trong
các quyền dân sự và chính trị mà chúng ta vừa chứng kiến. Tôi thúc
gọi chính phủ Việt Nam hăy nghiêm trọng nghe những lời gọi khẩn cấp
vang lên trong nghị trường này hôm nay và xét lại cách dùng các điều
luật trong chương “an ninh quốc gia” đàn áp giới bất đồng chính
kiến, trả tự do cho tất cả những ai bị giam giữ v́ các điều luật
này, và không ngăn trở sự tiếp cận của Báo cáo viên Đặc biệt LHQ về
Tự do Ngôn luận và Báo cáo viên Đặc biệt LHQ về Người hoạt động bảo
vệ nhân quyền đến viếng thăm Việt Nam.”
Trong cuộc thảo luận, nhiều Dân biểu nhắc tới Hiệp Ước Mậu dịch Tự
do Liên Âu – Việt Nam. Dân biểu David Martin, chuyên gia kinh tế mà
cũng là thành viên trong Phái đoàn Quốc hội Châu Âu điều tra nhân
quyền Việt Nam hồi đầu năm, cho biết ông ủng hộ tự do mậu dịch,
nhưng Quốc hội Châu Âu không thể kư kết Hiệp ước nếu Việt Nam cứ
tiếp tục các cuộc đàn áp. Ông nói:
“Việt Nam và Liên Âu tùng kư kết Hiệp ước Tự do Mậu dịch. Hiện tại,
tôi thấy bản chất Hiệp ước tốt, một HIệp ước thoả đáng cho cả hai
bên Liên Âu và Việt Nam. Nhưng tôi nhớ tới người Việt Nam khi họ
nghĩ rằng Quốc hội Châu Âu sẽ không chỉ quan tâm tới những lời chữ
và nội dung Hiệp ước mà c̣n phải thấy cả bối cảnh chính trị tại đất
nước VIệt Nam. Chúng ta hăy chiếu cố tới t́nh trạng nhân quyền đồng
thời với t́nh trạng công nhân và những tiêu chuẩn môi sinh khi ta
đưa tay bỏ phiếu cho HIệp ước Tự do Mậu dịch tại Quốc hội này. Cách
Việt Nam tiếp cận với tự do ngôn luận là không thể nào chấp nhận
đươc. Thật quá đáng. Việt Nam phải hiểu rằng nếu họ muốn mở cửa ra
phương Tây – mà chúng ta giang tay tiếp đón họ đến với phương Tây –
tất nhiên là phải chịu sự phê b́nh ngay trong nội địa. Phê b́nh đâu
phải lúc nào cũng chống đối. Phê b́nh là xây dựng, nếu được đối xử
trọng thị.”
Đại diện cho Hội đồng Châu Âu, ông Karmenu Vella, cho biết Liên Âu
đă nêu rơ các vi phạm nhân quyền tại cuôc Đối thoại Nhân quyền Liên
Âu – Việt Nam vừa qua tại Hà Nội, ông kể:
“Trong cuộc Đối thoại Nhân quyền Liên Âu – Việt Nam hôm mồng 1 tháng
12 vừa qua tại Hà Nội, Liên Âu nhắc lại các yêu cầu đ̣i hỏi trả tự
do cho mọi công dân Việt Nam bị giam giữ v́ đă hành xử ôn hoà quyền
tự do ngôn luận, đồng thời đưa ra một số trường hợp cụ thể. Liên Âu
cũng nhấn mạnh rằng ‘hướng tiêu cực cho tư do ngôn luận cần được xét
lại’, đặc biệt vào thời điểm Liên Âu và Việt Nam cam kết hợp tác để
thắt chặt quan hệ.
Phó chủ tịch Quốc hội Châu Âu, đặc trách Nhân quyền, Dân biểu Pavel
Telicka, Cộng hoà Czech, cho biết sự kiện, là hôm qua, Đại sứ quán
thường trực Việt Nam tại Liên Âu gửi thư đến các Dân biểu Quốc hội
Châu Âu vận động phản đối việc thông qua bản Nghị Quyết:
“Tôi phải nói rằng tôi đă sửng sốt với những ǵ tôi nhận được từ
Phái đoàn Thường trực Việt Nam tại Quốc hội Châu Âu. Nó phơi phong
sự thiếu hiểu biết về những chi Quốc hội Châu Âu đem ra thảo luận
hôm nay, và cách nào chúng tôi muốn bỏ phiếu. Vói Nghị quyết này,
chúng tôi sẽ cho một thông điệp chính trị mạnh mẽ và minh bạch. Sự
hồi đáp có thể chấp nhận từ Việt Nam, nếu họ muốn phát triển quan
hệ, muốn thế, họ phải trả tư do cho những người bị giam giữ và thay
đổi thái độ chính trị cũng như cách tiếp cận pháp lư. Đây là hồi đáp
duy nhất có thể, mà chúng tôi chấp nhận.”
Hỏi về nội dung bức thư Phái đoàn Thường trực Việt Nam gửi tới các
Dân biểu Quốc hội Châu Âu trước ngày dự thảo Nghị quyết đưa ra bàn
cải, Dân biểu Pavel Telicka, Phó Chủ tịch Quốc hội Châu Âu tiết lộ
với Ỷ Lan rằng :
“Trọng tâm là sự pha trộn của thứ ngôn ngữ ngoại giao tuyên truyền.
Qúa khứ tôi từng biết thứ ngôn ngữ đó. Tôi là người Tiệp Khắc. Họ
muốn khẳng định rằng tất cả những việc đó chỉ là những hành động
chống phá Nhà nước, chống lại nhân dân Việt Nam, c̣n trường hợp một
blogger th́ tham chiếu cho thấy ư đồ khủng bố chống Nhà nước. Khi mà
người ta sử dụng loại ngôn ngữ táo tợn đó, người ta đă làm nhỏ đi
những chi liên quan đến cuộc tranh luận mà Phái đoàn Thường trực
Việt Nam sử dụng.”
Ỷ Lan, Phóng viên Đài Á châu Tự do tại Quốc hội Châu Âu, Strasbourg.
Trở lại trang chính
Mạng
Lưới Nhân Quyền Việt Nam
[Trang
nhà] [Về MLNQ]
[Luật Nhân Quyềnn]
[Tài liệu] [Tin
nhân quyền] [Diễn
đàn] [Tham gia]
[Tải xuống] [Liên
kết] |