Nạn nô lệ mới trong giới lao động
chui người Việt ở Châu Âu
VOA 15/09/2017
Hoài Hương
Ủy ban độc lập chống nô lệ thời hiện đại của Anh vừa lên tiếng báo
động về nguy cơ xảy ra nạn ‘nô lệ mới’ tại các tiệm nail Việt Nam ở
Anh quốc có liên quan tới các mạng lưới buôn người và tội phạm có tổ
chức, và đề nghị hợp thức hóa ngành nail ở Anh. Trong số những người
Việt làm việc chui ở Anh, rất nhiều người trước đó đă nhập cảnh bất
hợp lệ vào nước Pháp, sống chui trong những khu rừng ở miền Bắc nước
này để chờ xe tải hoặc tàu đưa lậu sang Anh qua cảng Calais. Hiện
tượng này đă xảy ra từ cả thập niên nay, nhưng không mấy gây quan
tâm cho các quan chức và công chúng Pháp, cho tới gần đây, khi nó
gây phiền phức cho dân địa phương, và được gắn liền với nạn nô lệ
mới. Tiến sĩ Nguyễn văn Huy, trước đây giảng dạy ở Đại học Paris 7,
nói đây là một vấn đề đang làm đau đầu chính quyền Anh và Pháp, và
là một đề tài nhạy cảm đối với Việt Nam.
Một phúc tŕnh do Ủy viên chống Nô lệ Kevin Hyland vừa công bố vẽ ra
một bức tranh chi tiết về t́nh cảnh một số người Việt nhập cư bất
hợp pháp vào nước Anh, bị bóc lột sức lao động trong những tiệm làm
móng tay, móng chân, hoặc những trại trồng cần sa.
Trong khi một số người từ những vùng nông thôn nghèo khó của Việt
Nam bán tài sản hoặc đi vay nợ để gom góp đủ tiền để trả cho những
đường dây đưa người sang các nước Âu Châu t́m việc làm chui, th́ một
số người khác, đa số là trẻ vị thành niên, bị lường gạt và đưa ra
nước ngoài để bị bóc lột sức lao động và làm việc “như những kẻ nô
lệ mới”.
Phúc tŕnh của ông Hyland nói có chứng cớ cho thấy một số nạn nhân
đă bị bắt cóc và bị cưỡng bức đưa sang Anh trái ư muốn. Phúc tŕnh
này đặc biệt ghi nhận tệ nạn bóc lột sức lao động người Việt có xu
hướng gia tăng tại các tiệm nail và các nông trại trồng cần sa.
Theo phúc tŕnh “Đấu tranh chống nạn nô lệ thời hiện đại mà nạn nhân
là người Việt sống ở Anh” th́ mặc dù không có những số liệu chính
xác nói lên quy mô của vấn đề, người mang quốc tịch Việt Nam luôn là
nhóm xếp hạng nhất hoặc nh́ về số hồ sơ được chuyển cho đơn vị chống
buôn người của cảnh sát Anh, và phân nửa trong số các hồ sơ đó nạn
nhân là trẻ vị thành niên.
Phúc tŕnh kêu gọi Bộ Nội vụ Anh hợp tác với Hội Chuyên viên ngành
Nail để “thực thi các biện pháp nhằm pḥng chống nạn nô lệ thời hiện
đại”, đồng thời đề nghị phổ biến những hướng dẫn chi tiết để nâng
cao nhận thức của cảnh sát về “nguy cơ xảy ra nạn nô lệ mới trong
ngành nail.”
Ông Hyland c̣n đề nghị Bộ Nội vụ Anh xem xét giải pháp tài trợ cho
một dịch vụ tư vấn qua điện thoại thí điểm, để giúp các nạn nhân
người Việt trong thời gian đầu sau khi bị phát hiện nhập cảnh bất
hợp pháp vào nước Anh.
Tiến sĩ Nguyễn văn Huy, trước đây giảng dạy tại Đại học Paris 7, nói
rằng miền Bắc nước Pháp từ hơn 10 năm nay đă trở thành địa điểm
trung chuyển, để các đường dây buôn người đưa người Việt sang nước
Anh.
“Những người này không được chính phủ Pháp công nhận nên họ phải
sống chui sống nhủi trong rừng, trong một khu vực bỏ hoang. Họ lập
trại trong đó họ sống. Những tổ chức hội đoàn nhân đạo cung cấp thức
ăn và những phương tiện y tế tối thiểu để giúp những người này nhưng
mà t́nh trạng mất an ninh ở đây rất là lớn, tức là mỗi khi có một xe
hàng qua th́ hàng chục người đu lên chiếc xe rồi nhảy vào trong
những tấm bạt che, chui vào đó để trốn trên những chiếc xe trước khi
xe chui vào đường hầm qua bên nước Anh. Đây thứ nhất là vấn đề ngoại
giao và an ninh giữa hai nước Anh và Pháp, và thứ nh́ là vấn đề nhân
đạo. Chính phủ Pháp bây giờ quyết định không cho những người này
nhập cư nữa và đuổi họ đi hết (ra khỏi rừng ở trại Calais), những
người muốn ở lại th́ được đưa vào những trung tâm khác, xa khu vực
này.”
T́m cách sang các nước phương Tây dù là bằng con đường bất hợp pháp,
đă trở thành một ‘phong trào’ ở Việt Nam. Cả những người nghèo các
vùng thôn quê cũng t́m đủ mọi cách để ra đi. Tiến sĩ Nguyễn văn Huy:
“Phong trào người Việt di chui từ Việt Nam sang Châu Âu không có ǵ
xa lạ. Người ta không nói tới nhưng số người Việt từ Việt Nam đi lậu
qua Pháp ở và làm việc bên này cũng rất đông, họ làm trong những
ngành nghề mà thường chỉ do người Á châu quản lư, chẳng hạn như nghề
nhà hàng, nghề làm móng tay, hoặc có người làm massage… Nguồn gốc
xuất phát của những người này th́ phần lớn là những người đi từ vĩ
tuyến thứ 17 trở lên, tức là từ Quảng B́nh, Hà Tỉnh, Thanh Hóa, Hải
Pḥng hoặc là gần đây nhất là khu vực quanh Hà nội.”
Nguyên do nào dẫn đến quyết định của nhiều người ra đi, và tại sao
lại đi chui trong một cuộc hành tŕnh đầy bấp bênh nguy hiểm, trong
khi có nhiều sự lựa chọn như xuất khẩu lao động? Tiến sĩ Huy nêu lên
một lư do.
“Tại v́ có tin đồn là đi qua Châu Âu lănh lương cao hơn là lao động
xuất khẩu. Đi xuất khẩu một thời gian phải về, đi chui có thể ở rất
là lâu, bị về cũng rất là hiếm tại v́ các xứ Âu Châu không đuổi
người thẳng như kiểu các nước Trung Đông, xong là đuổi về ngay. Ở
Châu Âu người ta có thể trốn được, có người ở năm này năm nọ làm
lậu, khả năng kiếm tiền cũng nhiều, thành ra đây là một cái nguồn
lợi mà nhiều người sẵn sàng hy sinh, có người cầm nhà hoặc vay mượn
rất nhiều để được qua Châu Âu làm việc chui. Cũng có một vài người
thành công, chính v́ vậy mới gây ra phong trào. Cuộc sống th́ sạch
sẽ, ăn mặc đẹp đẽ, thành ra ai cũng ham thích. Khi mà Châu Âu khám
phá ra đây là một phong trào đưa người ra làm nô lệ kiểu mới th́ họ
rất là phẫn nộ.”
Trong thập niên qua, các cộng đồng người Việt ở hải ngoại đă chiếm
và thống lĩnh một số ngành nghề ở nước ngoài, đặc biệt nổi trội
trong ngành nail ở nhiều nước Âu-Mỹ, như ở Anh, nơi mà ủy viên chống
nô lệ cảnh báo là một lĩnh vực có thể chứa chấp những người lao động
chui, có nơi khai thác sức lao động của các ‘nô lệ mới’.
Ủy viên Hyland cảnh báo:
“Đây là một tội nghiêm trọng, có tổ chức, con người bị trao đổi như
thể một món hàng. Chúng tôi thấy có những liên kết rơ rệt giữa các
tiệm nail và nạn di trú bất hợp pháp. Chúng tôi biết một số người
đang nuôi dưỡng và tài trợ cho các tội ác có tổ chức. Chúng ta phải
hành động để loại trừ vấn đề này.”
Phúc tŕnh của Ủy ban Chống Nô Lệ thời hiện đại đơn cử một số trường
hợp cụ thể sau khi điều tra trường hợp của hơn 10 nạn nhân, đa số là
trẻ vị thành niên, bị đối xử như những nô lệ tại các tiệm nail.
“Một nạn nhân bị buộc phải làm việc 7 ngày một tuần từ sáng cho tới
6, 7 giờ tối. Người này được trả 30 bảng Anh mỗi tuần.”
Một thiếu niên được phỏng vấn cho phúc tŕnh kể rằng em là trẻ mồ
côi ở Việt Nam, bị những kẻ buôn người đưa sang Anh. Tại đây em bị
nhốt trong một căn pḥng và dạy sơn móng tay, Bây giờ em phải làm
việc tại hai tiệm nail, và được trả 6,50 bảng Anh mỗi giờ. Tuy
nhiên, em không được giữ số tiền đó mà phải trao lại cho những kẻ
buôn người hàng ngày vẫn chở em đi làm, rồi khóa trái cửa nhốt em
sau giờ làm việc.
Các nỗ lực nhằm giải quyết nạn bóc lột sức lao động bị cản trở v́
ngành nail, dù phát triển và hoạt động rất mạnh, nhưng vẫn là một
ngành không bị kiểm soát. Tác giả của phúc tŕnh nói rằng đó chính
là lư do nên hợp thức hóa ngành nail để buộc ngành này hoạt động
theo đúng quy định.
Không như bên Anh, ở New York, thị trưởng thành phố này đă cho áp
dụng một số biện pháp nhằm bảo đảm thợ nail không bị bóc lột và được
trả ít nhất là mức lương tối thiểu. Các tiệm nail ở New York phải
trưng bày trong tiệm một danh sách “về quyền của người lao động”
bằng nhiều ngôn ngữ.
Ông Hyland kêu gọi khách hàng của các tiệm nail hăy đề cao cảnh giác
về những nơi họ lui tới, để giúp nhà chức trách phát hiện và đóng
cửa những cơ sở có hành động mờ ám, bất hợp pháp.
Trở lại trang chính
Mạng
Lưới Nhân Quyền Việt Nam
[Trang
nhà] [Về MLNQ]
[Luật Nhân Quyềnn]
[Tài liệu] [Tin
nhân quyền] [Diễn
đàn] [Tham gia]
[Tải xuống] [Liên
kết] |